“Ik kan niet kiezen, vind ook dat alles erbij hoort. Ik heb bewust de keuze gemaakt om breed bezig te zijn, misschien ook wel omdat ik niet ergens een echte topper in ben. Maar ja, het voordeel is wel dat ik heel veel weet,” trapt Marieke af. Vooraan 40 is ze nu, geboren en getogen in het Brabantse Heusden bij Asten: “Mijn eerste paard was puur toeval. Mijn vader was rietdekker en op zijn werk zag hij een ziek paard. Stond daar maar wat te staan, de eigenaren gaven er niks om en deden er niks aan. Hij kwam naar ons, ik 14, hij 18 en 1.83m. Ik ben er voor de eerste keer opgeklommen via een platte kar als krukje. Ik heb snel wat lesjes gehaald bij Martien van den Hurk hier vlakbij. We hadden geen rijbak, niks, we reden af en toe wat in een klein bosje bij het huis. Mijn broer pakte ‘m nog weleens om naar de friettent te gaan. Echt voor de lol. Op z’n 20e is hij naar een rusthuis gegaan zoals afgesproken met de eigenaren.”
Maar ja, Marieke was wel besmet. Ze reed nog even pony, daarna een paard en ze deed de meao aan het economisch lyceum. Ze ging in verschillende jobs als regelaar aan de slag: bij een reclamebureau, bij een plaatselijke krant (“Als je advertenties kunt verkopen, kun je alles verkopen”) maar ook bij een zwembadbouwer. De paarden bleven even op de achtergrond maar er kwam er wel weer een, ongeveer twintig jaar geleden. Met een wijze les. “Een paard gekocht puur voor de hobby, in de B beginnen en stranden in het M. Met een peesblessure zodat we hem uiteindelijk hebben moeten laten inslapen. Hij was veel te groot, te lomp, teveel op de voorhand gebouwd. Maar ja, je koopt iets in een moment en dan moet je het er maar mee doen. Pure onwetendheid waar heel veel mensen tegenaan lopen, zie ik om me heen. Je wilt dressuur rijden, je geeft je geld uit en dan doe je ‘m niet meer weg. Bij heel veel mensen gaat het zo. En hoeveel mensen hebben er dan daadwerkelijk plezier van? Voor veel is het een hele opgave om elke keer weer op te stappen. En dan gaan ze toch maar wedstrijden rijden omdat dat nou eenmaal het doel was.”
Marieke Hoeben was in haar sport bloedfanatiek, vastbesloten om steeds te streven naar de eerste plaats. Dat is toch veranderd, ook door de aard van de wedstrijden, die nu een ander karakter hebben dan een paar decennia geleden: “In onze sport zijn het steeds meer massa-fabrieken, ja, ook bij de dressuurwedstrijden. Het loopt keihard terug. Tegenwoordig mag je al naar een kampioenschap als je elke selectiewedstrijd rijdt. Vroeger was het een eer om afgevaardigd te worden. De dressuurwedstrijden van nu: ik ga nog wel om te kijken wat de jury ervan vindt. Oh ja, ik ben ook gaan springen op mijn leeftijd, vroeger durfde ik nooit, en ik vind het leuk. Heb geoefend: ik had prijs maar je kreeg er nog geen lintje, er was geen prijsuitreiking, geen ringmeester, geen sfeer, helemaal niks. Zondag heb ik mijn eerste officiële B-parcours in Geldrop gereden, dat was veel leuker! Tiende van de zestig, voelde geweldig! Bizar wat je in een aantal keren oefenen kunt verbeteren. Een concours met een hart, las ik laatst.”
Echt plezier hebben in het paardrijden, dat is wat tegenwoordig telt voor Marieke. “Je moet heel reëel zijn in wat je paard kan en wat je zelf kunt. Mensen moeten daarin beter begeleid worden. Ik had als ruiter altijd maar één doel: winnen. En toen ik les ging geven, dacht ik dat mijn lesklanten dat ook wilden. Aan het begin van de instructeursopleiding in Ermelo hadden we een lezing van sportpsycholoog John van Apeldoorn. Die zei: als instructeur ben je verantwoordelijk voor de mate van plezier die iemand beleeft aan wat hij het allerliefste doet. Die heb ik onthouden. In het lesgeven ben ik van wedstrijdruiters ook overgegaan naar amateurruiters, juist een heel leuke categorie om les te geven. Bij hen gaat het om fijn rijden en om elke dag te kunnen genieten van je paard. Mensen die er alles voor doen en er alles voor laten. Je moet iets doen wat je graag doet, niet aan een bepaald plaatje willen voldoen. Nee, als je per se een winstpunt wilt halen, kun je beter niet bij mij lessen. Ik probeer mensen bewust te maken, daarom werk ik ook met de saddle clip waardoor je ziet hoe je training verloopt. En ik ben begonnen met hartslagmeting, voor paarden maar ook voor de ruiters.”
Als instructeur krijg je natuurlijk ook de vraag naar paarden: “Ik heb best veel vraag en dat doe ik vaak samen met Desiree Rietveld, met wie ik train. Langzamerhand krijgt dat steeds meer bekendheid. Ik denk dat we meer allrounders moeten hebben. Die zoeken we: fijne paarden, die èn naar het bos kunnen, èn een dressuurwedstrijdje lopen èn een parcoursje springen. Vooral veel dressuurpaarden komen nergens meer. Laatst zijn we nog ergens wezen kijken: die mensen wonen bijna aan het bos, mooie buitenbak en zo, alles voor elkaar. Maar toen we vroegen hoe die in het bos was, kregen we te horen dat ze dat niet wisten omdat ze daar nog nooit geweest waren. Paarden worden klaargestoomd om te springen of om met hun benen te zwaaien, maar niet om alles te kunnen. Allrounders moeten we hebben.”
Anderhalf jaar lag Marieke eruit met een peesblessure in de enkel inclusief een operatie: “Ik heb niet kunnen rijden, maar het zorgde er wel voor ik anders naar de beleving van sport ben gaan kijken. Ik ging altijd voor de overwinning, nou doe ik de dingen die ik vreselijk leuk vind. Eerder deed je dat niet omdat je nou eenmaal dressuurruiter bent. Denk je. Maar je moet doen wat je leuk vindt.” Een eye-opener was het wereldkampioenschap in Caen in 2014 waar echtgenoot Erik de reining-bodem aanlegde en bijhield: “Ik mocht mee en ik had voor een goede 400 euro kaarten voor de dressuur gekocht. Ik ben er één keer geweest. Ik kon het niet uitzitten, voor mij was het een nadeel dat ik zelf volop in de wedstrijdsfeer zat, ook omdat ik weer fanatiek was met een paar paarden van eigenaren. Belachelijk eigenlijk: je bekritiseert dan combinaties die op een niveau rijden dat je zelf nooit zult bereiken. Maar ik vond het gewoon niet leuk genoeg om naar te kijken. Nee, ik heb bij reining mijn ogen uitgekeken, vooral bij het losrijden. Prachtig om te zien. Eerder had ik ooit bij Anne Grether wel een keer op zo’n paard gezeten. Het is geweldig om te ervaren wat er gebeurt als je alles loslaat. Is voor dressuurruiters best wel een dingetje, zeg maar. Na Caen was ik redelijk verkocht.”
Marieke kocht bij Henri Weideven een quarter horse: “Redelijk jong en nog niet te veel wedstrijden gereden. Uiteindelijk is hij mijn beste vriend geworden. Ik haalde les bij Anne Grether. Op het WRAN-kampioenschap vorig jaar haalde ik op zaterdag brons, zonder enige verwachting, gewoon omdat het zo leuk was, dolgelukkig dat ik na die lange blessure weer op wedstrijd was. Op zondag kwam ik de ring uit zonder dat ik de uitslag wist. Ik heb een traantje gelaten: ik had het paard de hele winter niet getraind door de revalidatie. En ik ging voor fijn rijden, dat was gelukt, ik was zo blij dat ik er weer op zat. Bij de dressuur krijg je nog niet zo snel kippenvel omdat er altijd wat is waarvan mensen vinden dat het beter moet. Maar nu was mijn eigen mindset anders. En ik werd Nederlands kampioen. En nu ben ik zelfs gekwalificeerd voor de German Open.”
Aanstaande zaterdagavond in Grathem staat vanaf een uur of zes het KNHS-NK op het programma: juniors, young riders en seniors. Marieke: “Toeschouwers zien dan de top van Nederland aan het werk, met spins en sliding stops, en een geweldige sfeer, met aanmoedigingen, fluiten en zo. Leuk voor iedereen, ook als je er niet zoveel mee hebt. En die avond wordt ook nog de open en de non-pro-klasse verreden, dus de moeite waard. Het is geweldig om te zien hoe de reiningsport groeit en steeds meer bekendheid krijgt!” Het evenement begint op 4 juli en wordt zondag 8 juli afgesloten. Klik voor het programma hier.
Marieke Hoeben op Universal Horse Data
Marieke Hoeben op Facebook
