De voor- en nadelen van fokken met jonge (of onbewezen) hengsten

De voor- en nadelen van fokken met jonge (of onbewezen) hengsten


De Coronacrisis houdt de wereld nu al ruim en jaar in haar greep en toen daar ook nog eens het rhinovirus bijkwam, zag het er even niet goed uit voor onze sport. Opnieuw kwam er, net als vorig jaar, een gedwongen wedstrijdstop, net als vorig jaar, waardoor ruiters en toppaarden noodgedwongen thuis zaten. Op de fokkerij blijkt beide virussen echter minder effect te hebben. Zo vertelde Paul Peeters, de man achter de Rostal al eerder. Hij ziet wel dat de jonge hengsten het moeilijker hebben dan hun ‘collega’s’ die zich al bewezen hebben: “Ik voel dat fokkers momenteel vooral geneigd zijn om te dekken met hengsten die al het één en ander bewezen hebben. Voor de hengsten die net gekeurd zijn of voor jonge hengsten die nog niet veel bewezen hebben, is het een moeilijker verhaal”, vertelde hij daarover. Maar waarom zou je niet eens inzetten op een jongere hengst?


Vooruitgang

In de fokkerij draait het natuurlijk om vooruitgang. Dit geldt voor de totale populatie als voor de fokkerij van de individuele fokker. Het doel van stamboeken en fokkers is natuurlijk om de kwaliteit van de paarden generatie op generatie vooruit te laten gaan. Jonge hengsten spelen hierbij een belangrijke rol. Door te kiezen voor een hengst uit de jongste generatie is er immers sprake van de kortste generatie-interval en in theorie gaat de fokkerij hiermee het snelste vooruit. Fokkers kiezen echter ook graag voor zekerheid en opteren daarom vaak toch voor een hengst die zijn strepen al verdiend heeft. Garanties zijn er natuurlijk nooit maar er is al meer bekend over de nakomelingen. “Fokken is sowieso altijd een beetje gokken”, vertelt Judy-Ann Melchior, de leading lady van één van de bekendste stamboeken ter wereld. “Fokken is eigenlijk een puzzel maken waarvan je nooit 100% zeker zal weten of hij zal passen of niet. Het belangrijkste is denk ik dat je je merrie goed kent en dat je op zoek gaat naar een hengst die hier het meest compatibel bij is. Je moet er ook zeker van zijn dat de bloedlijnen bij elkaar passen. Zekerheid heb je echter nooit. We hebben bijvoorbeeld al combinaties gemaakt waarvan we op voorhand zo goed als zeker waren dat we een toppaard gingen fokken en waar het veulen eerder middelmatig bleek. Andersom is natuurlijk ook al voorgevallen. Ik snap dat fokkers graag fokken met hengsten die al wat bewezen hebben maar dat betekent niet dat een jonge hengst niet even goed kan zijn. Alle ‘bewezen’ hengst zijn per slot van rekening ook ooit jong geweest”, vertelt ze.

Verdeling

Uit een analyse die het KWPN uitvoerde, blijkt dat ongeveer een derde van de geboren springveulens afstamt van een ‘jonge’ hengst, bij de dressuurveulens is dit ongeveer de helft. “Gezamenlijk zorgen de jonge hengsten ongeveer voor ruim een derde van de KWPN-veulesn, dus er is zeker en vast ruimte voor jonge hengsten”, vertelt KWPN-directeur Johan Knaap. “Uit foktechnisch oogpunt wil je natuurlijk dat er veel onze hengsten worden gebruikt maar uiteindelijk bepaalt de markt welke hengsten in trek zijn. Sommige jonge hengsten krijgen ook meer merries aangeboden dan andere jonge hengsten”. Paul Hendrix van Stal Hendrix, bevestigt dat hij graag jonge hengsten gebruikt: “Wij Nederlanders stonden er altijd om bekend dat we veel lef en durf hadden in de fokkerij, onder andere omdat we jonge hengsten de kans gaven. Inmiddels wordt de fokkersgroep kleiner en wordt het voor fokkers steeds belangrijk om hun veulens al op jonge leeftijd te verkopen. Daardoor gaat men vaak ‘op veilig’ spelen door een bewezen hengst te kiezen. Ik persoonlijk vind een goed veulen van een jonge hengst uit een goede moeder net heel interessant om aan te schaffen. Een fokker die jonge hengsten gebruikt, getuigt ook van visie, vind ik”, besluit hij.

Voor- en nadelen

“Zuiver vanuit de erfelijkheidsleer moet je jonge hengsten gebruiken”, vertelt Johan Knaap. “Jonge hengsten zorgen immers voor een snellere genetische vooruitgang. Als je wacht tot ze zichzelf bewezen hebben, ben je zo tien jaar later dan fokkers die er eerder bij waren. Daarnaast kan je bij jonge hengsten de natuurlijke aanleg testen. Hoe ouder de hengsten worden, hoe meer effecten zoals training, ruiters, voeding, … een vertekend beeld zullen geven. Alleen het erfelijke deel wordt doorgegeven aan de nakomelingen, niet deze externe factoren. Met jonge hengsten loop je voor de markt uit. Natuurlijk blijft er ook een risico aan verboden: je kan inschattingsfouten maken op jonge leeftijd. Dat is ook de reden om bewezen verervers te blijven gebruiken. Oudere hengsten hebben vaak al meer resultaten achter hun naam én er is meer bekend over hun nakomelingen. Dat geeft meer zekerheid maar zal nog een garantie zijn”, besluit hij.

Equisem

Wil je graag een handig overzicht van de verschillende (jonge) hengsten? Download dan zeker de nieuwe Equisem app! Hier worden vrijwel alle hengsten verzameld en er kan gefilterd worden op onder andere leeftijd. Op die manier kan je op zoek gaan naar de hengst die het meest geschikt is voor jouw merrie! Bovendien kan je in deze app ook onder andere keuringsvideo’s van de hengsten terugvinden, zodat je toch wat extra beeldmateriaal hebt om op terug te vallen als je voor een jonge hengst kiest. Voorbeelden van beloftevolle hengsten die in de app terug te vinden zijn, zijn Spitfire V en Sunday JM, beide reservekampioenen van de BWP-keuring. Ook verslagen en alle andere informatie worden in de app verzameld. Kortom: de ideale app om op zoek te gaan naar de perfecte hengst voor je merrie!



Bron: BWP, Rolex Grand Slam, KWPN