De Europese Commissie wil wolven minder strikt beschermen. Daardoor zouden ze sneller verjaagd of afgeschoten kunnen worden. De commissie is gevoelig voor het beklag van onder meer boeren en lokale bestuurders dat de wolf “een echt gevaar” is geworden, zegt voorzitter Ursula von der Leyen. Natuurorganisaties reageren woest op het plan.
Om de weg vrij te maken voor het beteugelen van de wolf moet een dierbeschermingsverdrag uit de jaren zeventig worden gewijzigd, stelt de commissie. Ze vraagt de EU-lidstaten om die Conventie van Bern aan te passen. De wolf zou niet meer onder de ‘strikt beschermde’ soorten moeten vallen, maar onder de ‘beschermde’ soorten. Dat betekent dat onder veel soepeler voorwaarden dan nu op de wolf kan worden gejaagd. De EU kan daarna haar eigen regels navenant aanpassen.
Fel debat
Sinds de wolf is teruggekeerd in België en andere Europese streken waaruit hij was verjaagd, is het dier middelpunt van een fel debat. Boeren klagen dat hun vee niet langer veilig is. Natuurbeschermers zijn juist blij met de terugkeer van het inheemse roofdier.
Het besluit van de commissie nu komt er op aandringen van het Europees Parlement. Toen dat een jaar geleden vroeg om het intomen van de wolf, reageerde het dagelijks bestuur van de EU nog afwerend. Maar na raadpleging van “overheden, wetenschappers en andere belanghebbenden” is de commissie gedraaid.
“Toenemende conflicten”
Het dagelijks bestuur van de EU stelt na onderzoek vast dat de wolf terug is in vrijwel alle Europese landen, in sommige landen zelfs met populaties van meer dan 1.000 dieren. Bovendien bezetten ze steeds grotere gebieden. Dat heeft geleid tot toenemende conflicten met menselijke activiteiten, met name wat betreft schade aan vee veroorzaakt door de wolf, zo klinkt het.
“De plundering door de wolf treft steeds meer regio’s en is de belangrijkste oorzaak van conflicten met mensen”, schrijft de Commissie. “Hoewel de algehele schade aan de veestapel op nationaal niveau aanvaardbaar lijkt, leidt de concentratie ervan op lokaal niveau tot sterke druk op bepaalde gebieden en regio’s.”
Jacht straks niet per se meer verboden
Jagen op strikt beschermde diersoorten is verboden. Alleen onder uitzonderlijke voorwaarden mogen wolven die agressief gedrag vertonen tegenover mensen en andere dieren worden afgeschoten. Maar dat laatste gaat nu dus veranderen. Volgens zowel de Conventie van Bern als de Habitatrichtlijn van de EU, waarin de status van beschermde dieren en planten is vastgelegd, kan de jacht worden toegestaan als een soort ‘beschermd’ is, “mits rekening wordt gehouden met het behoud van de populaties”.
De jacht op dergelijke soorten moet zorgvuldig worden gereguleerd door de lidstaten, schrijft de Commissie, aangezien zij nog steeds verplicht zijn ervoor te zorgen dat de gunstige staat van instandhouding voor de populaties in hun biogeografische regio’s wordt bereikt en behouden. Maar jacht is straks dus niet per se meer verboden.
Preventiemaatregelen
Dat de wolf straks een beschermde soort wordt en niet langer een strikt beschermde soort, verandert niets aan de beschikbaarheid van EU-fondsen voor preventiemaatregelen zoals hekken om vee te beschermen tegen het roofdier, onderstreept de Commissie. Ook de fondsen om boeren te compenseren voor eventuele verliezen als gevolg van aanvallen door de wolf, blijven bestaan.
De wolf zal een beschermde diersoort blijven onder zowel de EU- als de internationale wetgeving, en de verplichting om een gunstige staat van instandhouding te bereiken zal blijven bestaan.
Goedkeuring
Het voorstel van de Commissie moet nog worden goedgekeurd door een gekwalificeerde meerderheid van de 27 EU-landen.
Natuurorganisaties woest
Het Wereld Natuur Fonds (WWF) en andere organisaties die opkomen voor natuur en dierenwelzijn reageren woensdag al meteen woedend op het plan van de Commissie. Volgens het WWF mist alle wetenschappelijke onderbouwing voor zo’n besluit. “Ongekend roekeloos en totaal onverantwoord”, oordeelt de natuurorganisatie.
Het WWF roept de lidstaten van de EU op het plan te verwerpen. In een brief aan Ursula von der Leyen stelt een groot aantal organisaties dat iedere verandering aan de beschermde status van wolven “moet zijn gebaseerd op betrouwbare wetenschappelijke gegevens”. En dus niet op “anekdotisch bewijs” dat is ingediend in een “niet-transparant proces”, klinkt het.
Organisaties als IFAW en Greenpeace steunen de inhoud van de brief. Daarin wordt ook de zorg geuit dat vertegenwoordigers van boeren en jagers de discussie hebben gekaapt. “De EU heeft internationaal altijd een leidende rol als het gaat om het halen van biodiversiteitsdoelen. Dat staat totaal haaks op dit ondoordachte voorstel”, voegt WWF toe. Volgens de organisatie schept het voorstel om de bescherming van wolven af te zwakken ook nog “een gevaarlijk precedent voor alle andere bedreigde diersoorten in Europa”.
De Europese Commissie zou lidstaten volgens de natuurorganisaties juist moeten helpen “weer leren samen te leven met wilde dieren” als de wolf, in plaats van “angst aan te wakkeren”.
Bron: HLN