Bij een wereldkampioenschap komt uiteraard heel wat kijken. Als je zegt 'het Nederlandse Team' denk je al snel aan de atleten, hun grooms en ook de bondscoaches. Maar er zijn ook aspecten waar je minder snel aan denkt. Daarom sprak KNHS met Don Lamers, fyisotherapeut van TeamNL in Herning. Hij ziet zijn vakgebied groeien in de paardensport en vindt dat de reguliere topsport er nog wat van zou kunnen opsteken.
Don Hamers is er voor de duidelijkheid "humaan fysiotherapeut" op het WK in Herning. Die nadruk hoeft hij in het dagelijkse leven vast niet te leggen, maar de Brabander weet dat dat in deze tak van de sport niet vanzelfsprekend is. Hij vertelt hoe hij deze positie heeft verworden: “Mijn collega Tessa van Roy fysiotherapeute van de KNHS kan door omstandigheden niet aanwezig zijn en heeft mij gevraagd om in te vallen. Ze heeft mij van tevoren goed ingelicht over de atleten en ik heb vooraf ook kennis gemaakt met alle ruiters.”
Zeecontainer
“Ik zorg ervoor dat de atleten zelf fysiek fit blijven, dus op het moment dat er klachten zijn of wanneer ze iets aan zichzelf merken in het zadel, komen ze naar mij toe. Ik sta de hele dag tot hun beschikking, dus ik ben hier best wel wat uurtjes aanwezig. Het verschilt van dag tot dag hoeveel de ruiters te doen hebben. Sommige ruiters komen zowel voor als nadat ze rijden bij mij voor een specifiek op ruiters aangepaste behandeling. Een fysio is in de paardensport nog niet zo bekend en dat is te merken. Ik heb een mooie zeecontainer gekregen, een ruime plek en dat werkt heel prettig", legt Hamers uit als hij zijn taak
Typische ruiterklachten
In Nederland is Lamers (en zijn collega Van Roy) werkzaam bij TopSupport in Eindhoven, een praktijk hoofdzakelijk voor klachten gerelateerd aan de sport. “Bij TopSupport richten wij ons voornamelijk op patiënten die actief zijn in de sport, van amateurniveau tot topsport. Rug-, nek- en schouderklachten zie je heel veel bij ruiters. Op dit evenement komen bovendien ook voltigeurs aan start. Zij vragen net wat meer inspanning van hun lichaam en daar zit ook een ander klachtenpatroon aan vast. Naast de genoemde nek, schouder en rug, zien we ook problemen in de onderste ledenmaten omdat zij bijvoorbeeld van het paard af springen. De adductoren, de zogenaamde ruiterspier, zijn bij de hippische atleten ook nog wel eens stijf of gevoelig.”
Paard staat voorop
Aangezien Lamers geen hippische achtergrond of voorkennis had, heeft hij voor vertrek wat onderzoek gedaan. “Ik heb me vooraf goed ingelezen over het effect van de paardensport op het menselijk lichaam, want daar ben ik natuurlijk voor aanwezig. In de periode dat ik hier ben, heb ik veel geleerd over precies het tegenovergestelde: hoe de ruiter omgaat met het paard. Dit heeft mij veel nieuwe inzichten opgeleverd.” Volgens hem zijn er twee opvallende verschillen in de hippische sport ten opzichte van de reguliere topsport. “Topsport kan gezond zijn, maar als je kijkt naar de reguliere topsport zie je dat de atleten ver gaan om het uiterste uit zichzelf halen. Koste wat kost. In de paardensport moet het paard het uiterste uit zichzelf halen, maar dit mag absoluut niet ten koste gaan van het paard. Het is heel interessant om mee te maken hoe netjes er met de paarden wordt omgegaan, ze worden echt heel goed verzorgd. Mochten er problemen zijn met het paard, dan heeft dat ook de allerhoogste prioriteit. Dat is prachtig om te zien! Dit zou misschien ook wel een voorbeeld kunnen zijn voor de reguliere topsport.”
Ruiter meer aandacht
Het WK in Herning is voor de jonge fysiotherapeut zijn eerste evenement van zo’n omvang “Het is een groot, mooi, veelzijdig en goed geregeld evenement. Ik vind het fantastisch hier. Qua omvang is dit wel mijn grootste evenement tot nu toe. Ik heb bijvoorbeeld wel eens in de waterpolowereld een trainingskamp van jonge atleten mogen bijwonen, maar dat gaat op een heel andere manier. Zij zijn, net als veel andere sporters, gewend om altijd een fysio erbij te hebben. Dat is in de paardensport nog niet zo standaard.” En dat brengt hem op het tweede grote verschil met de reguliere topsport. “Hoe goed de ruiters zijn voor hun paarden staat nog ietwat in contrast met de zorg voor zichzelf. Fysiotherapie biedt daarmee in mijn ogen een mooie kans voor de paardensporters, want de gezondheid van de ruiter verdient ook aandacht.”
Bron KNHS